نگاهی گذرا و اجمالی بر استان هرمزگان 1/2

نگاهی گذرا  و اجمالی بر استان هرمزگان  1/2  

وجه تسمیه هرمزگانهرمزگان از کلمه "هرمز" است، پسوند "گان" انتساب این منطقه را به هُرْمُزْ می رساند املأی صحیح هرمز به صـورت "هرموز" ونوشتن آن بی واو یک اشتباه رایج است و هرموز از دو جزء‌ "هور" که صحیح تر آن "خور"به معنی خلیج، لنگرگاه،مرداب و دره است وجزء دوم "موز" که بنظر می رسد همان میـوه معروف موز باشد،تشکیل شده است بر اساس شواهد تاریخی محل اصلی هرمز منطقه ای نزدیک میناب فعلی بوده که شهر میناب فعلی برروی خرابه های آن بنا شده است.

موقعیت و وسعت این استان در جنوب ایران واقع شده ، وسعت آن 8/68475 کیلومتر مربع است و بین مختصات جغرافیایی 25 درجه و 35 دقیقه تا 28 درجه و 57 دقیقه عرض شمالی و 52 درجه و 41 دقیقه تا 59 درجه و 15 دقیقه طول شرقی ‌( از نصف النهار گرینویچ ) واقع شده است
این استان از شمال با استان کرمان ، از جنوب با خلیج فارس و دریای عمان ، از جنوب با استان سیستان و بلوچستان و از غرب با استانهای فارس و بوشهر همسایه است .از لحاظ وسعت بزرگترین شهر این استان " بندرعباس " و کوچکترین آن " شهر هرمز " است .

جغرافیای تاریخی بندرعباس

تاریخچه بنای شهر بندرعباس در مقایسه با غالب شهرهای ایران سابقه ای کوتاه دارد و بنای آن به چهار صد سال نمی رسد.

تا قرن چهارم پیش از میلاد مدارک پراکنده ای بر پایی کتیبه ها و نوشتارهای تاریخ نگاری یونانی درباره خلیج فارس نوشته شده بود.ظاهرا در ایام بسیار کهن اقوامی در سواحل غربی خلیج فارس و دشتهای جنوب غربی ایران می زیسته اند و شواهدی مبنی بر وجود دریا نوردی در آن دوران وجود داشته از جمله بابلیان در قرن هفتم پیش از میلاد  در خلیج فارس دریا نوردی می کرده اند . نخستین مدرک قطعی در مورد دریا نوردی در خلیج فارس به زمان"نئارخوس"یا نئارک" دریا سالار اسکندر مقدونی مربوط است.

 به دلیل خرچنگ زیادی که در ساحل این دهکده دیده می شد نام آن را به"بندرگامارااو" یا "گامبارائو" یعنی بندر خرچنگ تبدیل نمودند. نام متداول بعدی یعنی "گمرون" یا "گامبرون" به احتمال قوی از لغت پرتغالی "گامارائو" اقتباس شده است.

در سال 1622 میلادی شاه عباس توانست با انگلیسی ها متحدد شود و بدین طریق دست پرتغالی ها را از خلیج فارس کوتاه کند و به افتخار این موفقیت بندر " گمبرون"بنام بندرعباس تغییر نام پیدا کرد.
تا سال 1650 میلادی بندرعباس حصاری نداشت ولی از زمانی که دور شهر را محصور کردند بر امنیت آن افزوده گردید، سپس انگلیسی ها وهلندی ها دربندرعباس تجارتخانه و در کناره ی دریا عمارت زیبا بنا کردند و چون در بندر لنگرگاه مناسبی وجود داشت اکثر کشتی های بزرگی که از هندبرای ایران و عثمانی و سایر نقاط کالا حمل می کردند در طول راه در بندرعباس لنگر می انداختند.
بررسیهای تاریخی وقایع خلیج فارس و بندرعباس در حدود سالهای 1680 میلادی نشان خواهد داد که هلندی ها در این موقع با قدرت فوق العاده تاسیسات خود را در بندرعباس و بصره اداره می نموده اند و تقریبا به همان اندازه قدرت و کمال رسیده بودند که پرتغالیها در یکصد سال پیش در خلیج فارس داشتند .

هلندیها در سال 1698 میلای با کسب اجازه از دولت ایران شهر تازه ای دروسط بندرعباس بنا نمودند ( عمارت کلاه فرنگی درهمین ایام بنا شده است ) که تا سال 1722 میلادی این شهر دوام یافت و سپس سقوط کرد .

در سال 1864 میلادی بود که  انگلیسیها برای اولین بار موفق شدند که سیستم ارتباطی تلگرافی خلیج فارس که سبب مرتبط ساختن هندوستان و اروپا از طریق خلیج فارس می گردید به وجود آورند و همچنین با امضا مقاوله نامه بین دولت ایران و کمپانی تلگراف انگلیس تاسیسات تلگرافخانه انگلیسی در بندرعباس و " باسعیدو " و " جزیره هنگام " و " بندرجاسک  " به وجود آمد .

در سال 1900 میلادی انگلیسها برای اولین بار اقدام به تاسیس کنسولگری در بندرعباس کرده و شخصی به نام " ورهنت " از طرف دولت انگلیس به این منظور منصوب گردید و تا سال 1918 میلادی از طرف دولت انگلیس چندین نفر به این سمت برگزیده شدند .

پس ازنهضت مشروطیت قانون ایالات و ولایات در سال 105 میلادی به تصویب  رسید که براساس آن بندرعباس و توابع آن جزو محدوده ایالت ( استان ) فارس و بنادر گردید و بعد از آن تحت اختیار حاکم کرمان قرار گرفت.

آب و هوای استان هرمزگاناستان هرمزگان از مناطق گرم و خشک ایران است . به طور کلی آب و هوای این استان تحت تاثیر آب و هوای بیابانی و نیمه بیابانی قرار دارد .

گرمای متوسط سالا‌نه این منطقه در حدود 27 درجه سانتی گراد است و رطوبت نسبی آن حداقل به 19 درصد و حداکثر به 100 درصدی می رسد . مقدار متوسط بارندگی سالا‌نه 8/215 میلی متر است .در این مناطق در حدود 9 ماه از سال بارندگی مهمی انجام نمی شود و قسمت عمده بارندگی نیز در یکی دو نوبت انجام می گیرد و در همان موارد هم اغلب مانند بارانهای بهاری سیل آسا می باشد  که شامل خساراتی  می گردد .

هوای این استان در سردترین روزهای زمستانی  از 10 درجه سانتی گراد بالا‌ی صفر پایین تر نمی آید . تابستانهای گرم و زمستانهای  معتدل از ویژگیهای آب و هوای استان هرمزگان به شمار می رود .